‘Een goed begin is het halve werk’
Goede opfok bepalend voor toekomst bedrijf
Eén van de onderwerpen die tijdens de studiereeks Strategisch Leiderschap uitvoerig aan bod kwam is de opfok van gelten. Op varkensbedrijven wordt hier niet altijd voldoende aandacht aan besteed, aldus varkensdierenarts Lydie van den Crommenacker-Konings van Dierenartsencombinatie ZuidOost. “Zonde, want fokgelten zijn de toekomst van het zeugenbedrijf.”
Vrijwel dagelijks komt Lydie van den Crommenacker-Konings bij varkenshouders over de vloer. Ze ziet hoe druk zij het hebben en begrijpt goed dat de aandacht verdeeld moet worden. “Toch is het zonde dat de aandacht voor de juiste geltenopfok er soms bij inschiet, want het proces van opgroeien bepaalt de uiteindelijke gezondheid en kwaliteit van de dieren waar je het straks van moet hebben”, aldus de varkensdierenarts van Dierenartsencombinatie ZuidOost. Voor veel bedrijven valt er in de opfokfase meer winst te behalen. “Uiteraard door vaccinaties op het juiste moment in te zetten, maar er mag ook meer aandacht zijn voor de adaptatie- en cooling down-fase. Het is van groot belang dat opgroeiende dieren gecontroleerd in aanraking worden gebracht met kiemen die op het bedrijf aanwezig zijn. Dit noemen wij de adaptatiefase. En ook het belang om te herstellen voordat ze met andere varkens op het bedrijf in contact worden gebracht, de zogenaamde cooling down-fase, moet niet worden onderschat. Pas als dieren helemaal hersteld zijn en er geen ziektekiemen meer uitgescheiden worden, is het veilig om ze te verplaatsen naar de zeugenstapel. Gebeurt dit te snel, dan ligt verspreiding van ziektekiemen op de loer.”
Simpele maar handige tool
Tijdens de cursus merkte Lydie dat het onderwerp opfok onder de verschillende varkenshouders wel degelijk leeft. “Als je het er met elkaar over hebt, kom je tot de conclusie dat er altijd dingen zijn die verbeterd kunnen worden, bijvoorbeeld het moment van vaccineren of een aanpassing in de voeding of huisvesting. Elke verbetering levert rendement op, vaak niet meteen, maar wel op termijn. Zo is een goede stabiele groei met de juiste voeding belangrijk voor een goede ontwikkeling van de fokgelt en haar beenwerk. Door een goede basis te leggen kunnen problemen, zoals osteochondrose, worden beperkt.” In een goede opfok willen wij de veehouder ondersteunen. Zo hebben de varkensdierenartsen van Dierenartsencombinatie ZuidOost een opfok-entschema-kaart gemaakt die tijdens de cursus aan bod kwam. “Deze kaart maken we voor elk bedrijf op maat. De bedrijven kunnen de kaarten bij de betreffende diergroep in de stal hangen. De kaart is gebaseerd op de vaccinatie-, adaptatie- en cooling down-fase en maakt voor iedereen in één oogopslag duidelijk wat er wanneer en door wie gedaan is. Ook de inzet van extra vitaminering in cruciale fasen van de (geslachtsapparaat)ontwikkeling kan op deze lijst gezet worden. Het is eigenlijk een relatief simpele tool, een soort afvinklijst. Vooral wanneer je met meerdere werknemers werkt, kan het voorkomen dat zaken niet of juist dubbel worden gedaan, met deze tool kun je dat voorkomen.”
Voorkomen is beter dan genezen
Het loont om meer op preventie in te zetten, Lydie merkt dat dit besef groeit. “Vaccineren, preventieve biosecurity-maatregelen en een goede opfokperiode zijn onderwerpen die steeds meer leven. Voorkomen is beter dan genezen. Binnen de varkenshouderij zie je dat veel gezondheidsproblemen via de jonge zeugen ontstaan of verergeren. Op het moment dat je de fokgelten goed voorbereidt, zorg je dat de zeugenstapel stabiel blijft. Daar liggen nog mooie kansen voor de sector!”
De studiereeks is op dit moment tijdelijk stilgelegd wegens de coronamaatregelen.
Wilt u meer weten over de studiereeks Strategisch Leiderschap?
Neem dan contact op met het varkensteam van MSD Animal Health via 0485 – 585272 of stuur een e-mail.