Rundvee  > Gezondheid Koe

IBR-BVD

Op een modern melkveebedrijf horen IBR en BVD niet thuis!
Vrij worden, vrij blijven en beschermd blijven is een must.

IBR

IBR is de afkorting van Infectieuze Bovine Rhinotracheïtis. Deze aandoening wordt ook wel “koeiengriep” genoemd. Zowel koeien als jongvee kunnen deze ziekte doormaken. IBR wordt veroorzaakt door het bovine herpesvirus type 1 (BHV1).

De belangrijkste symptomen die bij IBR waargenomen kunnen worden zijn neusuitvloeiing, rode slijmvliezen, versnelde ademhaling, hoesten, verminderde eetlust, koorts, verminderde productie en soms verwerpen. Ook kunnen runderen sterven door IBR.

IBR-besmette dieren zijn een permanent risico

De veroorzaker van IBR, het bovine herpesvirus, blijft na een infectie levenslang in de koe aanwezig. Door stress kan het virus weer actief worden (reactivatie): de koe gaat opnieuw virusdeeltjes uitscheiden en kan zo koppelgenoten besmetten waardoor opnieuw een uitbraak kan ontstaan.

Waarom vaccineren tegen IBR?

Vanwege de volgende redenen wordt vaccinatie tegen IBR sterk aanbevolen:

  • IBR-besmette dieren zijn een permanent risico, op niet-vrije bedrijven is IBR vaccinatie een belangrijk hulpmiddel om t.z.t. de vrij-status te kunnen bereiken.
  • IBR uitbraken komen in Nederland nog te vaak voor. Dergelijke uitbraken vormen een risico, ook voor IBR-vrije bedrijven. Een herbesmetting van een vrij bedrijf betekent in de praktijk opnieuw een lang traject om weer vrij te worden.

Vaccinatie beschermt tegen uitbraken. 
IBR en BVD, pak ze samen aan!

BVD

Bovine Virus Diarree (BVD) is een veel voorkomende en zeer besmettelijke ziekte die bij rundvee veel schade veroorzaakt. Doordat het BVD-virus het afweersysteem aantast, kunnen andere ziektekiemen zich meer etaleren. Dit maakt het symptomenbeeld van BVD weinig specifiek en daardoor wordt de BVD-problematiek vaak onderschat.

BVD komt helaas, ondanks intensieve bestrijdingsprogramma’s, nog veel voor op Nederlandse rundveebedrijven.

Schade

In een veestapel kunnen de volgende problemen direct of indirect door BVD worden veroorzaakt: verminderde weerstand (uiergezondheidsproblemen, klauwproblemen, slecht aanslaan van behandelingen, slecht aanslaan van vaccinatie), verwerpers, vruchtbaarheidsproblemen, productiedaling, luchtwegproblemen, diarree, sterfte. Het BVD-virus kan langdurig op een bedrijf circuleren en voortdurend schade aanrichten.

Dragers spelen een sleutelrol in de verspreiding

De belangrijkste infectiebronnen op een bedrijf zijn de “dragers”. Dragers worden geboren uit koeien die tijdens de eerste 120 dagen van de dracht met het virus zijn besmet. Hierdoor wordt het virus door het immuunsysteem van een drager als ‘lichaamseigen’ beschouwd. Dragers zien er vaak gezond uit, maar blijken meestal in de loop van hun leven gevoelig te zijn voor allerhande ziekten.

Dragers houden de BVD infectie op een bedrijf in stand doordat zij grote hoeveelheden virus uitscheiden en daardoor voortdurend nieuwe dieren besmetten en zo de weerstand van de hele kudde verlagen. Verwijder dragers daarom altijd uit de kudde. Een effectief vaccinatieprogramma is essentieel om nieuwe dragers te voorkomen. Daarnaast beschermt vaccinatie tegen het circulerende BVD virus en wordt de schade geminimaliseerd.

Neem geen risico

Ontwikkel een BVD bestrijdingsprogramma op maat:

  • Vaccinatie om de foetus te beschermen en te voorkomen dat er nieuwe dragers worden geboren
  • Opsporing van dragers en verwijdering uit de kudde
  • Biosecurity
  • Monitoring

Bedrijfsinfectie BVD: Het begin van een infectie

Op dit bedrijf loopt een pink van ca. 9 maanden die drager is van het BVD-virus. Deze pink is drager geworden doordat haar moeder in de eerste 4 maanden van de dracht een BVD-besmetting heeft doorgemaakt. Hieruit kan geconcludeerd worden dat er 14-18 maanden geleden een BVD-infectie door de melkveekoppel gegaan is. 1e kalfskoeien, drachtige vaarzen en kalveren stonden toen nog niet in de melkveekoppel en hebben geen besmetting doorgemaakt. Zij hebben daarom geen afweerstoffen. De pinken hebben wel afweerstoffen want zij zijn inmiddels besmet geweest via hun koppelgenoot.

Bedrijfsinfectie BVD: De verspreiding

Inmiddels is een aantal koeien afgevoerd en vervangen door eigen vaarzen. Daardoor zijn er in de melkveekoppel minder dieren met afweerstoffen. De drager is succesvol geïnsemineerd en drachtig.

Bedrijfsinfectie BVD: Veel virusdruk

Wederom is een aantal koeien afgevoerd en vervangen door eigen vaarzen. Daardoor zijn er in de melkveekoppel nog minder dieren met afweerstoffen.

De drager is afgekalfd van een vaarskalf, dit is automatisch ook een drager. De drager loopt nu in de melkveekoppel: veel virusdruk in een koppel met weinig afweerstoffen. Een explosieve situatie.
Bovendien is de virusdruk op het bedrijf toegenomen omdat er een drager bijgekomen is.

Het BVD virus uitgelegd

Wat is BVD en wat zijn de gevaren? 
In de video ‘BVD in beeld’ worden deze vragen helder in beeld gebracht.

NL-BOV-230400008