Longaandoeningen
Kalveren hebben relatief kleine en kwetsbare longen. Belangrijke veroorzakers van longontsteking zijn:
- Mannheimia haemolytica
- Mycoplasma bovis
- BRSV (pinkengriepvirus)
- Para-influenza 3 virus
Deze ziektekiemen komen op vrijwel alle bedrijven voor. Vaak is er sprake van een menginfectie waarbij nog andere kiemen een rol kunnen spelen.
Op bedrijven waar dieren geweid worden kunnen ook longwormen tot problemen leiden.
Waarom is voorkomen van longontsteking zo belangrijk?
Ziektekiemen kunnen zeer acuut toeslaan. Behandelingen komen nogal eens te laat, gevolg: ernstige longschade en zelfs sterfte. Preventie van longonsteking is belangrijk omdat:
- Als er virussen in het spel zijn antibiotica niet helpen
- De longen van kalveren zeer kwetsbaar en vatbaar zijn voor luchtweginfecties
- Longschade bij jongvee geld kost en negatieve invloed heeft op latere melk- of vleesproductie
Het combineren van verschillende preventieve maatregelen gedurende het jaar rond bevordert de weerstand en houdt zo de infectiedruk op het bedrijf laag.
Welke factoren zijn van invloed op luchtweginfecties
- Zorg voor goed geventileerde huisvesting zonder tocht
- Zorg voor een goed klimaat, luchtkwaliteit en ligbed
- Optimaliseer biestverstrekking direct na de geboorte
- Verstrek goede biest en kwaliteitsvoer en geef de beschikking over voldoende schoon drinkwater
- Verhoog de weerstand tegen luchtweginfecties
Eveneens belangrijk: Wat is de IBR en BVD status van uw bedrijf. Beide aandoening hebben invloed op de weerstand van het jongvee.
Longproblemen per bedrijfstype
Er is geen standaard aanpak van van luchtwegproblemen op verschillende veehouderij bedrijven. De aanpak is afhankelijk van de oorzaak en van het bedrijfstype. Zo kan er een groot verschil in de aanpak van longproblemen zijn op melkveebedrijven en vleeskalverbedrijven.
Longproblemen:
- Luchtwegproblemen op melkveebedrijven
- Luchtwegproblemen op vleeskalverbedrijven
- Longworminfecties op melkveebedrijven
- Behandeling van luchtweginfecties
Luchtwegproblemen op melkveebedrijven
Luchtwegproblemen op melkveebedrijven komen voornamelijk voor bij jongvee. Bij kalveren kunnen bacteriën, virussen en parasieten gemakkelijk toeslaan zoals:
- Mannheimia haemolytica
- Bovine RS virus
- Parainfluenza 3 virus
- Longworm
Een aantal andere kiemen waaronder bijvoorbeeld Mycoplasma bovis en Pasteurella multocida spelen ook geregeld een rol.
Naast het jongvee kunnen ook vaarzen en koeien last krijgen van luchtweginfecties. Vooral IBR (Infectieuze Bovine Rhinotracheitis) is een bekende ziekte. Ook kan onder invloed van het BVD virus (Bovine Virus Diaree) de weerstand onder druk komen. De laatste jaren zien we tevens een toename van Mannheimia haemolytica infecties bij koeien.
Luchtwegproblemen op vleeskalverbedrijven
Kalveren op vleeskalverbedrijven komen van veel verschillende melkveebedrijven en lopen daarmee een verhoogd risico op luchtweginfecties. De kalveren zijn nog jong. Dit verhoogt de kans op besmetting nog eens extra. Schadelijke infecties kunnen op twee manieren plaatsvinden:
- Ziektekiemen die al in het kalf zitten kunnen zich vermeerderen
- Verspreiding van kalf naar kalf
Opvang, voeding, huisvesting, klimaat, infectiedruk en het voorkomen van stress zijn belangrijke zaken om op orde te hebben. Als veroorzakers van luchtweginfecties in de vleeskalverhouderij worden vaak Mannheimia haemolytica, BRSV (Pinkengriep-virus) PI-3 (Para Influenza virus) en Mycoplasma bovis gevonden. Maak samen met uw dierenarts een plan van aanpak om longontsteking bij uw kalveren te voorkomen. MSD Animal Health ondersteunt dierenartsen hierin om samen de gezondheid van uw kalveren specifiek voor uw bedrijf verder te verbeteren. Preventie door vaccinatie kan daarin een wezenlijk bijdrage leveren.
Behandeling van luchtweginfecties
Luchtwegproblemen bij rundvee zijn helaas niet altijd te voorkomen. Luchtweginfecties worden veroorzaakt door bacteriën, virussen, parasieten of een combinatie hiervan. Bij de behandeling van luchtweginfecties is het belangrijk om de veroorzaker van de luchtweginfectie en de ontstekingsreactie aan te pakken. Belangrijk is dat:
- Bacteriële infecties kunnen behandeld worden met antibiotica, virus infecties niet
- De ontstekingsreactie behandeld dient te worden met ontstekingsremmende middelen (NSAID’s)
- Bij de aanpak van parasieten zoals longworm anti-parasitica te dienen worden ingezet
Aan de buitenkant van het dier kunt u niet zien wat nu de veroorzaker van de luchtweginfectie is. Daarom is aanvullende diagnostiek een belangrijke factor.
Geïnteresseerd in diergezondheid?
Benieuwd naar meer mogelijkheden om de gezondheid van uw veestapel naar een hoger niveau te tillen?
Op onderstaande themapagina’s vindt u informatie, advies en handige tools over:
IBR en BVD, Pak ze samen aan!
Op een modern melkveebedrijf horen IBR en BVD niet thuis! Vrij worden, vrij blijven en beschermd blijven is een must.
Voorkom BRD en Kalverdiarree
Door luchtwegproblemen (BRD) en kalverdiarree lopen kalveren groeiachterstand op en zijn ze vaak gevoeliger voor andere ziektekiemen. BRD en diarree zijn complexe ziekten en vragen meerdere maatregelen.
Mastitis: Veel voorkomend en veel impact
Mastitis is nog steeds een van de grootste uitdagingen voor de melkveehouderij met een grote economische impact. Hoe pak je mastitis nu aan? Wij vroegen mastitis experts, dierenartsen en veehouders naar hun tips en adviezen.