Gezonde darmen als norm
PowerPoint Presentation Als een kalf net geboren is, willen we dat het zo optimaal mogelijk beschermd is tegen ziekten en darmaandoeningen. Daarbij laten we graag zo min mogelijk aan het toeval over. Met de Bescherm, Behandel, Beheers aanpak staat preventie voorop. Zeker waar het de darmgezondheid betreft!
Gevolgen kalverdiarree
Diarree veroorzaakt een hoop zorgen. Letterlijk en figuurlijk. Hier een greep van de meest voorkomende gevolgen:
- Extra arbeid, tijd, zorg en hoge behandelingskosten
- Grotere kans op andere ziektes zoals BRD (luchtweginfecties)
- Sterfte, groeiachterstand, groeivertraging
- Achterblijvende productie resultaten als melkkoe
De 3 niveaus van gezondheidszorg voor kalveren
Een uitbraak begint vrijwel altijd met 1 ziek kalf. Om te voorkomen dat dit dier blijvende schade oploopt behandel je dit dier om te voorkomen dat het dier sterft of teveel achterstand oploopt.
Wil je voorkomen dat een dier ziek wordt of een ziek dier andere dieren besmet? Dan is het verstandig om te testen welke ziekteveroorzakers er spelen of dreigen zodat een gericht plan van aanpak kan worden opgesteld en uitgevoerd.
Voorkom ziekte door nog een stap verder te gaan. Start alle kalveren gezond op. Dat kan door het vergroten van de weerstand en het verlagen van de infectiedruk in de omgeving.
Inspanningen in het onderste deel van de driehoek leveren het meest op. Hier staat een kalf namelijk niets in de weg om uit te groeien tot een prachtige melkvaars.
Minder vitaal = hogere opfokkosten
Minder vitaal = hogere opfokkosten
Kalversterfte, diarree #1 oorzaak
Kalversterfte, diarree #1 oorzaak
Oorzaak kalverdiarree
Meerdere factoren hebben invloed op darmgezondheid. Naast onvoldoende opname van juiste voedingsstoffen, negatieve klimaatinvloeden en stress, wordt diarree bij kalveren meestal veroorzaakt door één van deze vier ziekteverwekkers:
- E.coli
- Rotavirus
- Coronavirus
- Cryptosporidium parvum
Diarree is het zichtbare gevolg van een infectie van één of meerdere van de opgesomde ziekteverwekkers. Maar, (her-)kent u ook andere gevolgen of symptomen?
Uitdroging, verminderde voeropname, verminderde pensontwikkeling, darmschade, ondervoeding, groei achterstand en pijn. Één of meerdere gevolgen kunnen leiden tot sterfte.
De 3 niveaus van gezondheidszorg voor kalveren
Een uitbraak begint vrijwel altijd met 1 ziek kalf. Om te voorkomen dat dit dier blijvende schade oploopt behandel je dit dier om te voorkomen dat het dier sterft of teveel achterstand oploopt.
Wil je voorkomen dat een dier ziek wordt of een ziek dier andere dieren besmet? Dan is het verstandig om te testen welke ziekteveroorzakers er spelen of dreigen zodat een gericht plan van aanpak kan worden opgesteld en uitgevoerd.
Voorkom ziekte door nog een stap verder te gaan. Start alle kalveren gezond op. Dat kan door het vergroten van de weerstand en het verlagen van de infectiedruk in de omgeving.
Inspanningen in het onderste deel van de driehoek leveren het meest op. Hier staat een kalf namelijk niets in de weg om uit te groeien tot een prachtige melkvaars.
Met vaccinatie betere bescherming tegen diarree
Verhoog de weerstand van kalveren met vaccinatie tegen virussen die diarree veroorzaken. Het vaccin wordt toegediend aan het moederdier tijdens de droogstand. Zij zal via de biest deze specifieke antistoffen meegeven aan het pasgeboren kalf.
Zorg er wel voor dat het kalf biest altijd op tijd krijgt (binnen 4 uur, 4 liter) omdat de darmen dan het beste immunoglobinen opnemen (IgG’s).
Een kalf wordt zonder weerstand geboren en een goede biestgieft heeft impact op de gezondheid. Dit gaat op voor dag 0 maar heeft ook effect tot op late leeftijd.
Pas de 5V’s toe; veel, vlug, vaak, vlot en verrijkt, werk preventief en voorkom dat een kalf aan de diarree raakt en maak een betere ontwikkeling mogelijk.
Weerstand verhogen, infectiedruk verlagen
Preventief werken is het voorkomen van problemen en kan heel goed gebuikt worden om de weerstand van het kalf zo optimaal mogelijk te laten functioneren van. Het verhogen van de weerstand doormiddel van de juiste biestvoorziening is bepalend voor de mate waarin het dier bestand is tegen ziekte veroorzakers.
De weerstand kan echter nog zo hoog zijn, als de infectiedruk hoog is, kan een dier alsnog ziek worden. Door naast het verhogen van de weerstand de infectiedruk te verlagen, voorkom je ook ziekte. Denk daarbij aan een schone omgeving en geen contact met zieke dieren.
Hoe is de biestvoorziening op uw bedrijf? Breng dit in kaart samen met uw dierenarts.
Biestmanagement
Een goede start begint met de 5V’s van goed biestmanagement:
- Veel: 2 tot 4 liter in de eerste gift
- Vlug: Direct na de geboorte
- Vaak: 6 liter in de eerste 24 uur
- Vers: Melk de koe de eerste keer volledig uit. Bewaar de biest die na de eerste voeding overblijft in een afgesloten emmer in de koelkast voor het eerst volgende melkmaal.
- Verrijkt: Door vaccinatie tegen kalverdiarree, met specifieke antistoffen tegen ziekteverwekkers.
Verlaag de besmettingsdruk in de omgeving van het kalf
De weerstand van het kalf komt onder druk te staan doordat de infectiedruk toeneemt.
De oorzaak van een verhoogde infectiedruk kent meerdere factoren. Denk daarbij aan zieke dieren in de omgeving maar ook huisvesting die niet schoon is.
Een goed voorbeeld is Cryptosporidium die diarree veroorzaakt. Om de parasiet effectief te bestrijden is een complete aanpak, behandelen van de parasiet maar ook de omgeving essentieel.
De volgende methode helpt in de aanpak:
- Kalveren behandelen met een middel met cryptosporidiostatische werking.
- Verlaag de infectiedruk in de omgeving met zeep en een ontsmettingsmiddel. De parasiet kan namelijk ook buiten het dier overleven en een volgend gezond dier infecteren.
- Werk hygienisch met schone flessen/spenen, reinig emmers en bewaard biest en melk koel. Let ook op de looproute, van jong naar oud. Voorkom besmetting via kleding of laarzen.
- Werk volgens het ‘all in/ all out’-principe.
Meer lezen over de aanpak van Cryptosporidium? Download het stappenplan of lees hier de antwoorden op de meest prangende vragen omtrent deze aandoening.
Meer effect van crypto aanpak
Een goede aanpak is essentieel om de Cryptosporidium parvum zowel preventief als curatief te bestrijden.
De veroorzaker van cryptosporidiose (diarree) vraagt aandacht qua behandeling van het kalf en de omgeving. Let bij het aanpakken van crypto op dat u geen stappen over slaat en correct gebruik maakt van middelen. Dat laatste lijkt voor de hand te liggen, maar blijkt in de praktijk toch een uitdaging. Met het opvolgen van bijgevoegde beschrijving voorkomt u lekkage van de doseerpomp. Ook heeft u meer zekerheid dat u juist doseert op basis van lichaamsgewicht van het kalf. Bekijk hier de stapsgewijze beschrijving voor gebruik van de halofuginone.
Download hieronder de juiste gebruikshandleiding.
Antwoord op de meestgestelde vragen rondom cryptosporidiose
Cryptosporidiose bij kalveren komt nog steeds veel voor op melkveebedrijven. Hoe kunt u cryptosporidiose herkennen? Wat moet u doen als er op uw bedrijf sprake is van crypto? In dit kennisdocument geeft MSD Animal Health antwoord op de meest prangende vragen rondom cryptosporidiose.
Benieuwd hoe u de darmgezondheid van uw kalveren aan kunt pakken?
Lees meer op onze pagina speciaal voor dierenartsen en professionele veehouders.
NL-BOV-230400004