Gumboro
Infectie met Gumboro heeft grote gevolgen voor de hele levensloop van een kuiken, omdat de bursa belast wordt. De bursa speelt een centrale rol bij de afweer van vleeskuikens. Bij de preventie van Gumboro is het kritiek om uw koppel op het juiste moment te vaccineren.
Gumboro blijft een zorgenkindje in Nederland
Jaarlijks worden in Nederland tientallen uitbraken gemeld. Recent zijn er ook bedrijven besmet met een Gumboro veldvirus dat geen typische symptomen induceert maar waardoor een koppel wel slecht presteert. Tijd dus om Gumboro aan te pakken en de preventie via bedrijfshygiëne en vaccinatie te verbeteren.
Wat is Gumboro?
Gumboro of Infectieuze Bursitis is een virus dat vooral bij jonge vleeskuikens ziekte kan veroorzaken. Het Gumboro-virus tast de Bursa van Fabricius aan. Deze speelt een centrale rol in de afweer van vleeskuikens. Bij beschadiging van de bursa door Gumboro, zijn kuikens niet of nauwelijks in staat om te reageren op infecties en vaccinaties. In een vroeg stadium van Gumboro-infectie zijn kuikens meestal lusteloos en de voeropname binnen een koppel daalt aanzienlijk.
Besmetting
Kippen nemen het Gumboro virus voornamelijk op via de bek, besmetting kan echter ook gebeuren via de ogen of het ademhalingsstelsel. Ze komen met het Gumboro virus in contact komen door:
- Indirect contact met besmette dieren:
via bezoekers of erfbetreders die eerder op een besmet bedrijf waren, via transportmiddelen of diversen materialen. Dit is bij Gumboro erg belangrijk aangezien het een zeer resistent virus is. - Direct contact van dier tot dier.
Geïnfecteerde dieren scheiden het virus vooral uit via de mest. - Het virus dat vanuit de vorige ronde nog in de stal aanwezig is.
Omdat het virus zo resistent is, overleeft het vaak de leegstandperiode en de desinfectiemaatregelen. - Verspreiding via de lucht.
Dit wordt minder belangrijk geacht maar is niet uitgesloten.
Belangrijk!
Om het risico op verspreiding van afweer-onderdrukkende virusziekten, zoals Gumboro, te verlagen is het van belang om preventief te vaccineren en strikte bedrijfshygiëne- en biosecurityprotocollen te volgen.
Maternale bescherming tegen Gumboro is tijdelijk
Kuikens zijn na uitkomst tijdelijk beschermd tegen Gumboro door antistoffen van het moederdier. Zolang veel van deze antistoffen aanwezig zijn, kunnen klassieke levende vaccins niet effectief aanslaan. Als u te vroeg vaccineert, neutraliseren de maternale antistoffen het vaccin. Bij een te late vaccinatie tegen Gumboro is er sprake van een immuniteitskloof, de kuikens zijn tijdens deze periode onbeschermd doordat de eigen afweer nog onvoldoende antistoffen heeft geproduceerd.
Een entdatumbepaling is kritiek bij Gumboro
Een immuniteitskloof is een kritieke fase, omdat vleeskuikens blootgesteld kunnen worden aan Gumboro, terwijl de eigen afweer hier onvoldoende tegen opgewassen is. Door vleeskuikens op het juiste moment te vaccineren, kunnen ze wél tijdig over voldoende antistoffen beschikken. Bij de preventie van Gumboro is het van belang om een entdatumbepaling op te nemen in uw vaccinatiestrategie. U kunt zo nagaan op welke dag uw kuikens de meeste kans hebben om succesvol gevaccineerd te worden.
Eén of twee keer enten?
Meestal wordt gevaccineerd wanneer ongeveer 75% van de groep entbaar is. De overige 25% wordt beschermd door circulatie van vaccinvirus in de stal. In perioden van een hoge Gumboro infectiedruk of wanneer het een mengkoppel betreft (verschil in maternale titer) kan het zinvol zijn om twee keer te vaccineren. Dit gebeurt dan wanneer bv. 30% en 90% van de koppel entbaar is.
Zorgvuldig toedienen van het vaccin
De levende Gumboro vaccins beschikbaar in Nederland kunnen prima bescherming opwekken tegen de heersende veldvirussen. Maar de werkzaamheid van die vaccins is afhankelijk van de wijze hoe het product wordt toegediend. Helaas komen fouten in de toediening via het drinkwater in de praktijk nog veelvuldig voor, zoals bijvoorbeeld:
- onderdoseren (minder dan 1 dosis vaccin per dier voorzien)
- kippen worden te lang of te kort uitgedorst
- de koppel wordt met een te klein of te groot volume drinkwater geënt
- restwater uit de drinklijnen wordt niet verwijderd waardoor het vaccin het einde van de drinkwaterlijn niet bereikt
- drinklijnen bevatten een biofilm
- er wordt een slecht werkend doseerapparaat gebruikt
Door de vaccinatie niet goed uit te voeren wordt het gewenste effect van een vaccinatie vaak niet bereikt: een deel van de kuikens is niet of niet goed gevaccineerd waardoor uw koppel alsnog vatbaar is voor een veldvirus en ziek kan worden. Gelukkig bestaat er nu ook de mogelijkheid om kuikens op de broederij op de eerste levensdag of in ovo te vaccineren waardoor u zich over bovenstaande toedieningsproblemen geen zorgen meer hoeft te maken.
De beste plek om Gumboro te vaccineren is de broederij!
Het correct uitvoeren van een drinkwaterenting is arbeidsintensief. Als we kijken naar een zeer geschikt moment van enten komen we uit bij de broederij. Daar komt alles samen; broedeieren netjes gestapeld in broedlades, kuikens dicht bijeen in kratjes: de ideale omstandigheden voor het individueel toedienen van een gumboro vaccin.
Een entdatumbepaling is niet nodig bij in ovo-vaccinatie tegen Gumboro!
In ovo vaccineren van Gumboro op de broederij
Enten met een klassiek levend Gumboro vaccin op de boerderij kan een entreactie geven: een levend vaccinvirus moet immers vermenigvuldigen in de bursa, zal daarbij onvermijdelijk cellen van de bursa beschadigen en een onstekingsreactie induceren. Afhankelijk van het levend vaccin, intermediair tot hot, kan een kleine tot uitgesproken groeivertraging optreden en worden kuikens tijdelijke gevoeliger voor secundaire infecties. Door beschadiging van de bursa zal het afweersysteem ook tijdelijk niet optimaal functioneren, wat een impact kan hebben op andere vaccinaties. Bij in ovo vaccinatie wordt geen levend Gumboro virus toegediend, maar slechts een stukje van een gumboro virus via een niet schadelijk dragervirus. Bijgevolg ontstaat geen schade aan de bursa, dus geen impact op het afweersysteem. Bovendien wordt het dragervirus niet beïnvloedt door de maternale Gumboro antistoffen. De kuikens ervaren geen stress of entreactie waardoor ze zonder groeivertraging en goed beschermd opgroeien. Voor u als pluimveehouder scheelt dit tijd en u heeft de zekerheid dat alle kuikens van uw koppel de juiste dosering hebben gehad en hoeft u zich niet meer druk te maken over de immuniteitskloof van uw kuikens.
